آشنایی با انواع مختلف USB و نسخه‌های آن
کابل‌های USB بر اساس طراحی فیزیکی به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شوند. از این نظر انواع مختلف USB شامل یواسبی تایپ A، یواسبی تایپ B، یواسبی تایپ C، میکرو یواسبی، مینی یواسبی و لایتنینگ می‌شود.
به‌علاوه کانکتورهای USB بر اساس سرعت خود به نسخه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. مانند USB 1.0، USB 2.0، USB 3.0 و USB 4.0.
به‌طورقطع می‌توان گفت تمام دستگاه‌های الکترونیکی از جمله گوشی‌های هوشمند، لپ‌تاپ‌ها، تبلت‌ها، رایانه‌های رومیزی، اسپیکرهای بلوتوث و غیره برای عملکردهای مختلف به پورت‌ها و کابل‌های USB متکی هستند.
اما درست مانند هر فناوری دیگری، USB نیز از زمان پیدایش خود تا به امروز بسیار تکامل‌یافته است. به‌خاطر همین پیشرفت‌های متعدد نسخه‌های مختلی از آن نیز عرضه شده که ممکن است کاربران امروزی را گیج کند. به‌راستی چه تفاوتی بین نسخه 3.0 و 2.0 است؟ یا اینکه USB type B دقیقا یعنی چه؟
این مقاله اطلاعاتی درباره تمام نسخه‌ها و مدل‌های USB به شما خواهد داد. اما پیش از هر چیز، اجازه دهید درباره یک مفهوم مهم‌تر به نام «پورت USB» صحبت کنیم.
پورت USB چیست؟
اکثر دستگاه‌های الکترونیکی یک پورت دارند. جایی که کابل USB به آن متصل می‌شود. به این نقطه اسلات یا پورت USB می‌گویند. این پورت به انواع دستگاه‌های USB اجازه می‌دهد تا به دستگاه میزبان وصل شوند.
USB یا همان «Universal Serial Bus» یک رابط اتصال استاندارد است که ارتباط بین دستگاه‌ها و یک کنترلر میزبان مانند رایانه شخصی را امکان‌پذیر می‌کند. این رابط بیشتر برای اتصال لوازم جانبی مانند ماوس، صفحه‌کلید، چاپگر، اسکنر، دوربین و درایوهای فلش به رایانه استفاده می‌شود.
حالا که درک کاملی از پورت USB داریم می‌توانیم شناخت کاملی هم از انواع USB داشته باشیم.
انواع یواسبی بر اساس طراحی فیزیکی آنها
کابل‌های USB در اشکال و طرح‌های مختلفی عرضه می‌شوند؛ بنابراین، بر اساس ساختار فیزیکی آنها، به شرح زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
- نوع A یواسبی
- نوع B یواسبی
- نوع C یواسبی
- مینی یواسبی (مینی یواسبی A و مینی یواسبی B)
- میکرو یواسبی (میکرو یواسبی A، میکرو یواسبی B و میکرو یواسبی B SuperSpeed)
- کابل لایتنینگ (برای دستگاه‌های اپل)
برای درک بهتر انواع مختلف USB، می‌توانید به تصویر زیر نگاه کنید.
-
یواسبی تایپ A
کانکتورهای یواسبی نوع A یا به طور ساده‌تر کانکتورهای Type-A، یکی از رایج‌ترین کانکتورهای USB هستند. به همین دلیل، گاهی اوقات به‌اختصار به آنها کابل یواسبی هم گفته می‌شود. به زبان ساده‌تر، وقتی به کابل یواسبی اشاره می‌شود منظور این نوع است. این نوع یواسبی یک کانکتور استاندارد با شکل مستطیلی است که معمولاً در یک طرف تقریباً تمام رایانه‌های رومیزی، لپ‌تاپ‌ها، پخش‌کننده‌های رسانه، تلویزیون، کنسول بازی و غیره یافت می‌شود.
اگر لپ‌تاپ یا رایانه رومیزی شما درگاه USB دارد که می‌توانید دستگاه‌های USB را به آن وصل کنید این درگاه USB Type-A است. توجه داشته باشید که اکثر لپ‌تاپ‌های مدرن اپل (مک) درگاه USB Type-A ندارند. -
یواسبی تایپ B
نوع B از نوع A کوچک‌تر و به شکل مربع است. این شکل نسبت به USB Type A جعبه‌ای‌تر است. این نوع نسبت به Type A نسبتاً کمتر رایج است، اما می‌توانید آن را در قطعات مربوط به رایانه مانند چاپگرها، اسکنرها، دیسک‌های سخت خارجی و غیره پیدا کنید. از زمان معرفی کانکتورهای کوچک‌تر مانند میکرو و مینی USB و USB Type C از این نوع کمتر استفاده می‌شود.
-
یواسبی تایپ C
می‌توان گفت یواسبی نوع C محبوب‌ترین کانکتور USB است. همچنین جدیدترین نوع به‌حساب می‌آید، چرا که در سال ۲۰۱۴ معرفی شد. به دلیل ابعاد کوچک، به‌راحتی در کوچک‌ترین لوازم جانبی امروزی مانند تلفن‌های هوشمند، اسپیکرهای بلوتوث و غیره جای می‌گیرد. این نوع، استانداردی برای اتصال و شارژ دستگاه‌ها است که به‌خاطر ابعاد کوچک و کارایی‌اش شناخته می‌شود.
یکی از مزیت‌های بسیار زیاد Type-C نسبت به سایر نسخه‌های موجود، امکان «پشتیبانی از جهت‌گیری معکوس دوشاخه» است. به عبارت ساده، این بدان معناست که همیشه می‌توانید کابل USB خود را در اولین تلاش به‌درستی وصل کنید. دوشاخه آن به‌گونه‌ای ساخته شده که می‌توانید آن را بدون فکرکردن به جهت‌گیری‌اش، به درگاه وصل کنید.
در زیر تصویری از ساختار یواسبی نوع c مشاهده می‌کنید.
همچنین این نوع کانکتور قادر به انتقال برق زیادی است، بنابراین علاوه بر دستگاه‌های کوچک‌تر مانند تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها، می‌تواند برای شارژ دستگاه‌های بزرگ‌تر مانند لپ‌تاپ‌ها نیز استفاده شود.
یکی دیگر از ویژگی‌های جالب Type-C این است که امکان «منبع تغذیه دوطرفه» را ارائه می‌دهد. به‌عبارت‌دیگر، می‌توانید تلفن هوشمند خود را از لپ‌تاپ و بالعکس شارژ کنید.
علاوه بر این،USB-C از سرعت‌های انتقال داده سریع‌تر USB 3.1 پشتیبانی می‌کند و می‌تواند سیگنال ویدئویی را منتقل کند و این امر باعث می‌شود نسبت به انواع قدیمی‌تر USB کاربردی تر باشد. به دلیل این مزایا، به‌تدریج به نوع استاندارد اتصال برای بسیاری از دستگاه‌های جدید تبدیل می‌شود.
زمانی که نسخه‌ای از مک‌بوک ۱۲ اینچی اپل عرضه شد، یواسبی نوع C در سراسر جهان در نشریات فناوری سرخط خبرها شد. این اولین لپ‌تاپی بود که از Type-C در طراحی خود استفاده کرد.
همان‌طور که قبلاً ذکر شد، Type-C در حال حاضر به طور گسترده در سراسر جهان مورداستفاده قرار می‌گیرد؛ بنابراین، حقیقت غیرقابل‌انکار این است که در سال‌های آینده تقریباً هر دستگاه الکترونیکی از Type-C پشتیبانی خواهد کرد.
۴- یواسبی مینی (Mini USB A و Mini USB B)
کانکتورهای یواسبی مینی به دو نوع تقسیم می‌شوند: یواسبی مینی A (یا Mini USB A) و یواسبی مینی B. این کانکتورها، همتایان کوچک‌تر کانکتورهای یواسبی نوع A و نوع B هستند. آنها برای داشتن ابعاد کوچک طراحی شده‌اند که باعث می‌شود برای دستگاه‌های کوچک‌تر مناسب باشند.
به‌احتمال زیاد کانکتورهای یواسبی مینی را در دوربین‌های قابل‌حمل، کنترلرهای بازی و برخی از تلفن‌های همراه قدیمی پیدا خواهید کرد. این کانکتورها معمولاً دارای ۵ پین هستند و از انواع معمولی USB کوچک‌ترند، از همین رو با نام «مینی» شناخته می‌شوند. بااین‌حال، آنها تا حد زیادی با کانکتورهای کوچک‌تر میکرو USB و USB-C جایگزین شده‌اند.
۵. یواسبی میکرو (میکرو یواسبی A، میکرو یواسبی B و میکرو یواسبی B SuperSpeed)
کانکتور میکرو یواسبی، یک نوع رابط درگاه USB بسیار رایج است که امروزه در اکثر گوشی‌های هوشمند یافت می‌شود. این نوع کانکتور به طور خاص برای استفاده در دستگاه‌های کوچک‌تر مانند تلفن‌های هوشمند، دوربین‌های دیجیتال و سایر لوازم الکترونیکی قابل‌حمل طراحی شده است. کانکتور میکرو یواسبی از نظر دوام ارتقا یافته و در برابر سایش و پارگی رایج در دستگاه‌های الکترونیکی قابل‌حمل، مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهد.
بااین‌حال، با معرفی رابط USB Type-C، استفاده از میکرو یواسبی در مدل‌های جدیدتر گوشی‌های هوشمند رده‌بالا به‌تدریج کاهش‌یافته است. با وجود این، میکرو یواسبی همچنان به طور گسترده‌ای در گوشی‌های هوشمند اقتصادی و سایر دستگاه‌های الکترونیکی در سراسر جهان مورداستفاده قرار می‌گیرد.
دو نوع کانکتور میکرو یواسبی وجود دارد: میکرو -A و میکرو -B. هر دو نوع دارای عرض مشابه بوده و تقریباً نصف ارتفاع همتایان مینی یواسبی خود هستند.
یک نوع دیگر از میکرو یواسبی نیز وجود دارد که با نام USB Micro B SuperSpeed شناخته می‌شود. همان‌طور که از نام آن پیداست، این نوع کانکتور امکان انتقال داده با سرعت بالاتر از کانکتورهای میکرو یواسبی B معمولی را فراهم می‌کند.
بنابراین، کانکتورهای میکرو یواسبی SuperSpeed اغلب در هارددیسک‌های اکسترنال یافت می‌شوند که به طور منظم انتقال حجم زیادی از داده‌ها بر روی آنها صورت می‌گیرد.
۶. کابل لایتنینگ (برای دستگاه‌های اپل)
دستگاه‌های مدرن اپل، مانند آیفون‌ها و آی‌پدها، اغلب از یک نوع کانکتور USB کاملاً متفاوت استفاده می‌کنند – کابل لایتنینگ. این کابل در یک طرف یک کانکتور نازک و مستطیلی و در طرف دیگر یک کانکتور Type-C دارد.
این کابل همچنین قابل‌برگشت است، یعنی می‌توان آن را به هر دو طرف وصل کرد بدون اینکه نگران این باشید که کدام طرف بالا است.
این کابل در سپتامبر ۲۰۱۲ به‌عنوان جایگزینی برای کانکتور داک ۳۰ پین معرفی شد. کابل لایتنینگ به طور قابل‌توجهی از نسل قبلی خود جمع و جورتر است.
همان‌طور که تصور می‌کنید، طراحی کانکتور لایتنینگ باعث می‌شود که استفاده از آن در هیچ دستگاه دیگری به جز دستگاه‌های اپل ممکن نباشد. این امر برای بسیاری از کاربران آزاردهنده است.
اینها انواع اصلی کابل‌های USB بر اساس طراحی فیزیکی و ساختار آنها بودند. حالا بیایید به انواع USBها بر اساس سرعت و عملکرد آنها نگاهی بیندازیم.
انواع یواسبی (بر اساس نسخه و سرعت)
انواع مختلفی از USB وجود دارد که بر اساس سرعت انتقال و دریافت داده بین دو دستگاه الکترونیکی طبقه‌بندی می‌شوند. انواع اصلی USB به شرح زیر است:
- USB 1.0
- USB 2.0
- USB 3.0
- USB 4.0
- برخی از نسخه‌های میانی بین این موارد نیز وجود دارند، مانند USB 1.1، USB 3.1 و USB 3.2.
جدولی در اینجا آورده شده است که در آن، تفاوت‌های اصلی در سرعت و عملکرد برخی از نسخه‌های USB ذکر شده است.
|
میزان حفاظت |
|||||
| نسخه USB | سرعت (Mbps) | حداکثر توان خروجی | جهت توان | پیکربندی کابل | تاریخ انتشار |
|---|---|---|---|---|---|
| USB 1.0 | 12 | 2.5 ولت، 500 میلی آمپر | میزبان به دستگاه جانبی | Type-A به Type-B | 1998 |
| USB 1.1 | 12 | 2.5 ولت، 500 میلی آمپر | میزبان به دستگاه جانبی | Type-A به Type-B | 1998 |
| USB 2.0 | 480 | 2.5 ولت، 1.8 آمپر | میزبان به دستگاه جانبی | Type-A به Type-B | 2000 |
| USB 3.0 | 5000 | 5 ولت، 1.8 آمپر | میزبان به دستگاه جانبی | Type-A به Type-B | 2007 |
| USB 3.1 | 10000 | 20 ولت، 1.8 آمپر | دو جانبه | Type-C در هر دو انتها، جهت دوشاخه قابل برگشت | 2015 |
| USB 3.2 | 20000 | 20 ولت، 1.8 آمپر | دو جانبه | Type-C در هر دو انتها، جهت دوشاخه قابل برگشت | 2017 |
انواع USB (بر اساس نسخه و سرعت)
انواع مختلفی از USB بر اساس سرعت انتقال و دریافت داده بین دو دستگاه الکترونیکی وجود دارد. در اینجا نگاهی به مهم‌ترین نسخه‌های USB و سرعت آنها می‌اندازیم:
۱. USB 1
معرفی شده در ژانویه ۱۹۹۶
اولین نسخه از استاندارد USB (Universal Serial Bus)
سرعت انتقال داده: ۱.۵ مگابیت بر ثانیه (پهنای باند کم) و ۱۲ مگابیت بر ثانیه (پهنای باند کامل)
به دلیل محدودیت سرعت، در سال ۱۹۹۸ با نسخه ۱.۱ جایگزین شد.
۲. USB 2
معرفی شده در سال ۲۰۰۰
ارتقای قابل‌توجه سرعت انتقال داده به ۴۸۰ مگابیت بر ثانیه
امکان شارژ دستگاه‌های الکترونیکی مانند تلفن‌های هوشمند را به دلیل قابلیت تأمین جریان بهتر فراهم کرد.
۳. USB 3
معرفی شده در سپتامبر ۲۰۰۷
حداکثر سرعت انتقال داده: ۵ گیگابیت بر ثانیه
سومین بهینه‌سازی عمده در استانداردهای USB (پس از نسخه‌های ۱.۰ و ۲.۰)
با انتشار به‌روزرسانی‌های بعدی، USB 3.0 به USB 3.1 نسل ۱ تغییر نام داد.
در واقع، USB 3.0 و USB 3.1 نسل ۱ یکسان هستند و حداکثر سرعت انتقال داده آنها ۵ گیگابیت بر ثانیه است.
۴. USB 3.1
معرفی نسل ۲ در جولای ۲۰۱۳
حداکثر سرعت انتقال داده: ۱۰ گیگابیت بر ثانیه
۵. USB 3.2
معرفی شده در سپتامبر ۲۰۱۷
دارای چهار نسخه: Gen 1×1، Gen 1×2، Gen 2×1 و Gen 2×2
USB 3.2 Gen 2×2 محبوب‌ترین نسخه حال حاضر است و با استفاده از عملکرد ۲ کاناله (ازاین‌رو نام ۲×2) حداکثر سرعت ۲۰ گیگابیت بر ثانیه را ارائه می‌دهد.
این نسخه تنها با درگاه USB Type-C سازگار است.
به دلیل سرعت انتقال داده و شارژ بسیار سریع، اکثر گوشی‌های هوشمند مدرن و حتی برخی لپ‌تاپ‌ها از این نسخه USB پشتیبانی می‌کنند.
۶. USB 4
جدیدترین و مدرن‌ترین نسخه USB
معرفی شده در سال ۲۰۱۹
ارتقای چشمگیر نسبت به نسخه‌های قبلی
تنها از درگاه USB Type-C استفاده می‌کند.
حداکثر سرعت فوق‌العاده ۴۰ گیگابیت بر ثانیه را ارائه می‌دهد.
کلام پایانی
کابل‌ها و کانکتورهای USB 4 و Type C از نظر ظاهری تقریباً یکسان هستند، بنابراین، طبیعی است که بسیاری از کاربران این دو را اشتباه بگیرند و از اصطلاحات “Type C” و “USB 4” به‌جای هم استفاده کنند. توجه داشته باشید که USB Type C به طراحی فیزیکی کانکتورهای USB اشاره دارد. در مقابل، USB 4 نشان‌دهنده نسخه USB است. USB 4 هیچ ارتباطی با شکل کانکتور ندارد؛ این صرفاً عملکرد و سرعت نسخه USB را نشان می‌دهد.
به طور خلاصه، کانکتورهای USB بر اساس طراحی فیزیکی آنها – Type A، B، C و غیره – و سرعت و عملکردشان – USB 1.0، USB 2.0، USB 3.0 و USB 4.0 طبقه‌بندی می‌شوند.
